Większość opisanych zadań dotyczy nauczycieli mianowanych, ale również
inni mogą z nich skorzystać.
Nauczyciel musi realizować zadania wykraczające poza jego zwykłe obowiązki,
musi nieustannie doskonalić swój warsztat pracy i kształcić się.
Te ogólne sformułowania można w planie znacznie rozwinąć.
1. Opracowanie i wdrażanie przedsięwzięć i programów na rzecz
doskonalenia, w tym posługiwanie się technologią komputerową.
Warto zrobić kurs komputerowy, uczestniczyć w warsztatach dotyczących
zastosowania Internetu w edukacji, wykorzystania komputera (programów
edukacyjnych) na zajęciach, gromadzenia i wykorzystania wideoteki, kaset
czy kamery wideo na lekcjach itd. Można nagrać swoje zajęcia i dokonać
na podstawie filmu analizy lub samooceny (od razu można liczyć na duży
punkt
od komisji). Trzeba pamiętać, że technologia informacyjna to nie zajęcia
z informatyki, zajęcia takie nie muszą odbywać się codziennie. W
semestrze wystarczą 1-2 godziny z danego przedmiotu w pracowni
komputerowej,
konieczny jest konspekt tych zajęć, można zrobić zdjęcia, dać uczniom
arkusze ewaluacji zajęć, trzeba również napisać sprawozdanie i, oczywiście
za pomocą komputera, przygotować sprawdziany, testy, karty pracy, materiały
dla uczniów - to też wykorzystanie technologii komputerowej. Warto ściągnąć
materiały poprzez Internet i napisać, jak zostały wykorzystane na
lekcjach. Wystarczy się zastanowić, a okaże się, że za pomocą
komputera można zdziałać o wiele więcej. Można przecież zorganizować
w pracowni kurs dla nauczycieli szkoły w zakresie posługiwania się
Internetem (nauczyciel-organizator może wtedy wypełnić
w formularzu punkt dotyczący dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniem,
a inni zaliczą to jako formę wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego,
dyrektor zaś będzie mógł wydać wszystkim uczestnikom zaświadczenia
potwierdzające udział). Trzeba pamiętać, aby zbierać wszystkie dowody
realizacji takich działań.
2. Umiejętność dzielenia się swoją wiedzą i doświadczeniem z innymi
pracownikami.
W ramach tego punktu można wziąć pod uwagę aktywną pracę w zespołach
przedmiotowych, wychowawczych lub problemowych. Warto opracować zespołowo
harmonogram spotkań, tematykę zajęć, ustalić, kto je poprowadzi,
kto wygłosi referat itd. Nauczyciel może też poprowadzić posiedzenie
szkoleniowe rady pedagogicznej dotyczące tematu, w którym jest dobry. Można
zaprosić kolegów na lekcje otwarte. Nie należy zapominać o konspektach
takich lekcji, które warto dołączyć do sprawozdania. Opiekę nad stażystą
zdecydowanie trzeba wpisać do swego planu rozwoju. Opracowane materiały,
testy czy zadania można złożyć w najbliższej bibliotece pedagogicznej,
zademonstrować na spotkaniu metodycznym, rozesłać do kilku najbliższych
szkół - jest to niewątpliwie dzielenie się swoją wiedzą. Można
porozumieć się z innymi nauczycielami w zakresie integracji między
przedmiotowej,
na zebraniu zespołów przedmiotowych opracować program ścieżki
edukacyjnej, w protokołach z tych posiedzeń będzie notatka dotycząca
przedstawionych propozycji, rozwiązań itp. Kserokopię tych protokołów
można oczywiście dołączyć do sprawozdania. Warto napisać artykuł do
prasy metodycznej, może coś zamieścić na stronach internetowych (można
wówczas zapisać to na dyskietce i dołączyć do protokołu).
Jeśli nauczyciel opiekował się studentem-praktykantem, to może sporządzić
kserokopię dzienniczka praktyk, bowiem jest to udokumentowane dzielenie się
swą wiedzą. Współpracę przy tworzeniu programu wychowawczego szkoły,
systemu oceniania, regulaminów szkolnych również można potraktować jako
dzielenie się wiedzą i doświadczeniem.
Czy jest możliwe, aby szkoła zaczęła wydawać Biblioteczkę Metodyczną,
w której kolejne zeszyty byłyby tworzone przez samych nauczycieli?
Rewelacyjny pomysł! Robi to tylko kilka szkół w Polsce. Można
zorganizować też międzyszkolny zespół przedmiotowy.
Możliwości jest naprawdę wiele.
3. Realizacja, to:
a) opracowanie i wdrożenie programu dotyczącego działań edukacyjnych,
wychowawczych;
Przykładów na rozwinięcie tego punktu może być wiele. Opracowanie programu
ścieżki edukacyjnej, przygotowanie konkursu szkolnego lub międzyszkolnego
(wszelkie konkursy w szkole, gminie, zawody sportowe, turnieje); opracowanie
programu autorskiego godzin wychowawczych, własnego planu dydaktycznego zajęć
z uwzględnieniem przedmiotowego systemu oceniania i treści ścieżek
edukacyjnych. Przygotowanie planów i programów spotkań z rodzicami
(pedagogizacja, szkolenia itp.), doskonalenia nauczycieli i planów pracy zespołów
przedmiotowych, wychowawczych. Opracowanie programu i planu realizacji zajęć
pozalekcyjnych. Kapitalna sprawa, to program autorski; programy imprez
szkolnych, projekty prozdrowotne i ekologiczne, treningi sportowe, mecze
i wycieczki. Tworzenie planu rozwoju szkoły, programu wychowawczego.
Opracowanie narzędzi diagnostycznych i ewaluacyjnych pracy szkoły, lekcji,
nauczyciela, ucznia. W klasie jest uczeń z deficytami lub geniusz? Świetnie,
trzeba dla niego zmodyfikować plan nauczania i napisać odpowiedni program. Można
też pochwalić się przygotowaniem programu działań przeciwdziałających nałogom,
patologii itp.
b) opracowanie co najmniej 2 publikacji, referatów lub innych materiałów;
Zostało to opisane wyżej przy kwestii dzielenia się swoją wiedzą. Warto również
pisać do gazety lokalnej o wycieczkach szkolnych, imprezach, jest to świetna
promocja szkoły. Gazetę z artykułem można dołączyć do sprawozdania.
c) prowadzenie otwartych zajęć lub podejmowanie działań związanych
z wewnątrzszkolnym doskonaleniem zawodowym;
Można przygotować zajęcia otwarte i zaprosić innych nauczycieli, a później
pójść do nich na lekcje. W tym punkcie warto się też pochwalić organizacją
spotkań zespołów, posiedzeń szkoleniowych rad pedagogicznych, udziałem w
warsztatach dla rady (można zaprosić doradcę, edukatora, autora podręczników,
zeszytów ćwiczeń), opieką nad młodymi nauczycielami, konsultacjami w ramach
rady; ukończeniem kursu zewnętrznego.
d) aktywna i systematyczna współpraca ze strukturami samorządowymi
lub innymi organizacjami działającymi na rzecz edukacji, wychowania;
Wystarczy wspomnieć o ZHP stwarzającym bardzo wiele możliwości współpracy,
o poradni psychologiczno-pedagogicznej. Można zrobić szkoleniowe posiedzenie
rady połączone z warsztatami, np. na temat przemocy, problemów wychowawczych
itp. Ośrodek kultury, policja, lokalne zakłady pracy na pewno chętnie nawiążą
współpracę ze szkołą. Można wspólnie z nimi przygotować prezentacje
dotyczące np. bezpieczeństwa na drodze, narkomanii, przyszłej orientacji
zawodowej, można również nawiązać współpracę w zakresie sponsoringu. Wspólnie
z klubem sportowym, ośrodkiem sportu można zorganizować zawody, pokazy itp.
Warto zaprosić do szkoły burmistrza lub wójta, radnych, zorganizować
spotkania z uczniami na historii czy wiedzy
o społeczeństwie. Ośrodek metodyczny można włączyć w konsultacje,
warsztaty, spotkania z radami pedagogicznymi, konferencje. Warto również
wspomnieć
w protokole o współpracy z fundacjami, stowarzyszeniami, udziale w projektach,
współpracy z kościołami, organizacjami lokalnymi, strażą pożarną, nadleśnictwem,
sanepidem. Trzeba pamiętać o dokumentowaniu swych działań (notatki, zdjęcia,
potwierdzenia, podziękowania itp.).
e) wykonywanie zadań egzaminatora, eksperta;
Trudne wymaganie, tylko dla wybranych.
f) pełnienie funkcji doradcy, uzyskanie kwalifikacji edukatora;
Jeszcze trudniejsze i nie dla wszystkich.
g) uzyskanie dodatkowych kwalifikacji;
Ukończenie studiów podyplomowych lub kursu kwalifikacyjnego w okresie stażu
to jeden atut (a powinny być cztery!).
h) wykonywanie samodzielnie lub z zespołem innych zadań na rzecz
edukacji.
Organizacja i przeprowadzenie konkursów szkolnych lub międzyszkolnych, zawodów,
opracowanie programów działań szkoły w obszarach nie wymienionych wyżej (ścieżki
rowerowe w mieście, miasteczko ruchu drogowego, sala audiowizualna w szkole,
organizacja dni Ziemi, szkoły, patrona, kultury, otwartych drzwi), gazetki
szkolne, dekoracje w klasopracowni (przed zmianą warto zrobić fotografie),
biuletyny tematyczne, udział w projektach i przedsięwzięciach
(np. Sprzątanie Świata, Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy), wystawa prac
uczniowskich, zagospodarowanie ferii zimowych - to tylko niektóre akcje warte
wymienienia w tym punkcie.
Wszystkie działania trzeba udokumentować. Niezbędne są: zaświadczenia,
potwierdzenia, fotografie, nagrania audio i wideo, dołączone programy,
opracowania, konspekty, kserokopie protokołów, dzienników prac zespołów,
dzienników zajęć pozalekcyjnych, programów wycieczek itd. Oprócz tego
trzeba dołączyć opis i analizę co najmniej 2 przypadków rozpoznania i rozwiązania
problemów edukacyjnych, wychowawczych lub innych związanych z oświatą. Obowiązkowo
trzeba odwiedzać bibliotekę pedagogiczną i korzystać z jej zasobów - to też
forma kształcenia. Można założyć notatnik-kalendarz i zapisywać w nim
swoje działania, uwagi, refleksje. To się przyda później do sprawozdania.
Materiały zebrał i opracował:
Jan Grzyb z Gimnazjum nr 2 w Olecku
|